Η Ρώμη είναι η πρωτεύουσα της Ιταλίας, πρωτεύουσα της περιφέρειας του Λάτιου, της ομώνυμης επαρχίας και μία από τις ιστορικότερες πόλεις της Ευρώπης. Είναι ο πολυπληθέστερος δήμος της Ιταλίας με 2.705.603 κατοίκους (2006). Η ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή έχει πληθυσμό περίπου 3.700.000 κατοίκους καθιστώντας την τον μεγαλύτερο δήμο της Ιταλίας. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατατάσσεται τέταρτη σε πληθυσμό μετά το Λονδίνο, το Βερολίνο και τη Μαδρίτη. Μέσα στα όρια της βρίσκεται το Βατικανό, ένα ξεχωριστό κρατίδιο που είναι η έδρα της Καθολικής Εκκλησίας και του Πάπα. Η Ρώμη είναι μια πόλη με σπουδαία ιστορία και αξιοσημείωτη προσφορά στην επιστήμη, τον πολιτισμό και τις τέχνες. Γι' αυτό το λόγο, καθώς και για τα πολυάριθμα και εξαιρετικής ομορφιάς μνημεία της, της έχει αποδοθεί η προσωνυμία «η αιώνια πόλη». Το ιστορικό της κέντρο έχει καταχωρηθεί στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1980.
Γεωγραφική θέση
Η Ρώμη βρίσκεται στην κεντρική Ιταλία, στην περιφέρεια Λάτσιο, και διατρέχεται από τον ποταμό Τίβερη. Η ιστορική πόλη είναι κτισμένη ανατολικά του ποταμού πάνω σε επτά λόφους. Οι λόφοι αυτοί είναι: ο Παλατίνος, ο Κυρηνάλιος, ο Καπιτωλίνος, ο Βιμινάλιος, ο Εσκυλίνος, ο Κέλιος και ο Αβεντίνος. Το κέντρο απέχει περίπου 24 χιλιόμετρα από τη θάλασσα, αλλά η αστική περιοχή φτάνει μέχρι τις ακτές στο Τυρρηνικό πέλαγος.
Δημογραφική εξέλιξη
Κατά την πρώτη περίοδο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (1ος - 2ος αιώνας μ.Χ.), η Ρώμη ήταν η πολυπληθέστερη πόλη του τότε γνωστού κόσμου, με πληθυσμό που ξεπερνούσε σύμφωνα με εκτιμήσεις το 1,5 εκατομμύριο κατοίκους. Με την πτώση της αυτοκρατορίας, ο πληθυσμός της άρχισε να μειώνεται δραματικά, ως και 50.000 κατοίκους, ενώ παρέμεινε στάσιμος καθ'όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα και μόνο κατά την περίοδο της Αναγέννησης αυξήθηκε σε μικρό ποσοστό.
Όταν η πόλη ενώθηκε με το Βασίλειο της Ιταλίας το 1870, αριθμούσε 200.000 κατοίκους που αυξήθηκαν σε 600.000 στα τέλη του 19ου αιώνα κατά την περίοδο του φασισμού ο πληθυσμός της άγγιξε το 1.000.000. Κατά την περιόδο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ρώμη συνέχισε να αναπτύσσεται πληθυσμιακά, απόρροια και του οικονομικού μπουμ των δεκαετιών του 1950 και 1960 που συντελέστηκε στην Ιταλία.
Σύμφωνα με την ιταλική στατιστική υπηρεσία, 199.417 κάτοικοι είναι ξένοι υπήκοοι, που αντιπροσωπεύουν το 7,4% του συνολικού πληθυσμού της πόλης. Εξ αυτών, οι πολυπληθέστερες κοινότητες είναι των μεταναστών από τη Ρουμανία (31.362), τις Φιλιππίνες (24.009) και την Πολωνία (10.614).
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ
Basilica di San Giovanni in Laterano
Ιδρυμένο από τον Κων/νο το 4ο αιώνα, ο San Giovanni είναι η πρώτη χριστιανική βασιλική που ιδρύεται στη Ρώμη. Είναι ακόμα ο καθεδρικός ναός της Ρώμης και η έδρα του Πάπα ως επισκόπου της Ρώμης. Έχει καταστραφεί από φωτιά δύο φορές και έχει ανακατασκευαστεί αρκετές, ο συνδυασμός διαφόρων αρχιτεκτονικών στυλ προσδίδει πολλά σε αυτήν την εντυπωσιακή εκκλησία. Το εσωτερικό έχει τροποποιηθεί αρκετές φορές και για διάφορες περιστάσεις. Το 1425 ο Μαρτίνος ο 5ος άλλαξε το πάτωμα σε μαρμάρινο, με μάρμαρα που είχε κλέψει από άλλες εγκαταλειμμένες Ρωμαϊκές εκκλησίες. Ο Borromini έκανε κάποιες μπαρόκ αλλαγές στα μέσα του 17ου αιώνα. Οι χάλκινες πόρτες στην ανατολική πρόσοψη μεταφέρθηκαν εδώ από την Curia της Ρωμαϊκής Αγοράς (Forum). Αλλά αυτό που τραβάει πραγματικά το μάτι του επισκέπτη είναι η τεράστια, άσπρη πρόσοψη του Alessandro Galilei. Αποτελεί παράδειγμα του ύστερου μπαρόκ κλασικισμού των μέσων του 18ου αιώνα. Σχεδιάστηκε σε τέτοια κλίμακα, ώστε να φανερώνει την παντοδυναμία και την αναμφισβήτητη κυριαρχία της εκκλησίας. Περιστοιχίζεται από κολοσσιαία αγάλματα που αναπαριστούν το Χριστό με τον Ιωάννη τον Βαπτιστή και τους 12 αποστόλους. Το γοτθικού ρυθμού baldacchino πάνω από την Αγία Τράπεζα περιέχει λείψανα, όπως το κεφάλια των Αγίων Πέτρο και Παύλο. Η αψίδα ξαναχτίστηκε το 19ο αιώνα και τα μωσαϊκά της είναι αντίγραφα των αυθεντικών.
 |
Basilica di San Giovanni in Laterano |
Castel Sant' Angelo | Lungotevere Castello
Αυτό το επιβλητικό στρογγυλό φρούριο εξυπηρέτησε στο να προστατεύει τόσο τους ζωντανούς όσο και τους νεκρούς. Χτίστηκε αρχικά για μαυσωλείο του Αδριανού και αργότερα μετατράπηκε σε φρούριο για τους Πάπες τον 6ο π.Χ. αιώνα. Κατά τη διάρκεια ενός λιμού εκείνη την εποχή, ο Πάπας Γρηγόριος ο Μέγας είδε ένα φάντασμα άγγελο να πετάει πάνω από το κτίριο και ονόμασε το φρούριο σε Castel Sant' Angelo. Το φρούριο συνδέθηκε με τα παλάτια του Βατικανού το 1277 με έναν τοίχο αλλά και μία διάβαση, επιτρέποντας στους Πάπες να καταφεύγουν εκεί σε εποχές κινδύνου. Κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα και την πολιορκία αυτοκράτορα Καρόλου του 5ου, εκατοντάδες κόσμου έμειναν εκεί για μήνες. Το bar που έχει φτιαχτεί στο κάστρο έχει πολύ νόστιμα σνακ και προσφέρει μοναδική θέα προς ολόκληρη τη Ρώμη.
 |
| Castel Sant' Angelo | Lungotevere Castellο |
Fontana di Trevi
H Fontana di Trevi είναι το πιο μεγάλο, αλλά και διάσημο σιντριβάνι της Ρώμης. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε από τον Νικόλαο Salvi το 1762 και απαθανατίστηκε μπροστά σε εκατομμύρια μάτια μέσω του Marcello Mastroianni και με τη βοήθεια της Anita Ekberg στη ταινία του Fellini, La dolce Vita. Αυτό το εντυπωσιακό μπαρόκ δημιούργημα καταλαμβάνει τον περισσότερο χώρο της πλατείας και μοιάζει να χάνεται μέσα στο palazzo. Αναπαριστά το άρμα του Ποσειδώνα που οδηγείται από Τρίτονες και τα θάλασσια άλογά τους -ένα άγριο και ένα ήμερο- αντιπροσωπεύοντας έτσι τις διαθέσεις της θάλασσας. H ονομασία Trevi υποδηλώνει ότι τρεις δρόμοι (tre vie) ενώνονται εδώ. Το νερό του σιντριβανιού προέρχεται από ένα από τα παλιότερα υδραγωγεία της Ρώμης. Το εξαιρετικό άσπρο των μαρμάρων των γλυπτών αποκαθίσταται με μία περίπλοκη και χρονόβορα διαδικασία που τελευταία φορά πραγματοποιήθηκε το 1991, αλλά δυστυχώς η μόλυνση του περιβάλλοντος έχει προλάβει ξανά να κάνει τη ζημιά της. Όταν επισκέπτεται κανείς τη Fontana di Trevi, οφείλει να ακολουθήσει το διάσημο πλέον έθιμο που τη συνοδεύει, το οποίο είναι να ρίξει ένα νόμισμα πίσω από τον ώμο του στο συντριβάνι, ώστε να εξασφαλίσει το γεγονός ότι θα επιστρέψει στη Ρώμη. Εάν ρίξετε και δεύτερο νόμισμα, τότε θα ερωτευθείτε Ιταλό και με το τρίτο θα τον/την παντρευτείτε.
 |
| Fontana di Trevi |
Βατικανό
Η Καπέλα Σιξτίνα πήρε το όνομά της από τον Πάπα Σίξτο (Sixtus) τον τέταρτο Della Rovere. Χτίστηκε μεταξύ 1475 και 1481 από τον Giovannino de Dolci σε σχέδιο του Baccio Pontelli. Η εκκλησία εγκαινιάστηκε στις 15 Αυγούστου 1483 και αφιερώθηκε στην Παναγία. Οι διαστάσεις του ναού είναι ίδιες με αυτές του ναού της Ιερουσαλήμ. Προοριζόταν για ιδιωτικός ναός για τους Πάπες, καθώς και για ειδικές τελετές αφιερωμένες στο 'Αγιο Πνεύμα. Επιπλέον εκεί διεξάγονταν τα Κονκλάβια όπου εξέλεγαν το νέο Πάπα. Οι τοίχοι είναι διακοσμημένοι από τους καλύτερους Τοσκανούς και Ούμβρους καλλιτέχνες της εποχής, όπως οι Boticelli, Signorelli, Cosimo Rosseli, Ghirlandaio, Perugino και Pinturicchio και οι τοιχογραφίες τους αριστερά και δεξιά του κτιρίου αναπαριστούν σκηνές από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη αντίστοιχα. Η οροφή ήταν μπλε και διακοσημημένη με αστέρια μέχρι να αναθέσει ο Ιούλιος ο δεύτερος στον Μιχαήλ 'Αγγελο να επαναδιακοσμήσει την οροφή. Ο Μιχαήλ 'Αγγελος δούλεψε την οροφή από το 1508 μέχρι το 1512. Το αρχικό σχέδιο του Ιουλίου του δεύτερου ήταν να ζωγραφιστούν οι 12 Απόστολοι, αλλά όταν αργότερα ανακάλυψε πως η δουλειά δεν ήταν αρκετά καλή, έδωσε το περιθώριο στον Μιχαήλ 'Αγγελο να δημιουργήσει όπως επιθυμούσε και έτσι προέκυψε το αριστούργημα αυτό. Γύρω από το κυρίως θέμα τη «Δημιουργία» που απεικονίζεται στην οροφή υπάρχουν επίσης ζωγραφισμένοι 7 προφήτες και μάντισσες της αρχαιότητας, γνωστές και ως Σίβυλες. Τα εννέα επεισόδια της Γέννησης που αναπαρίστανται στο ταβάνι διαχωρίζονται ιδανικά σε 3 κατηγορίες που σχετίζονται με την προέλευση του Σύμπαντος, του Ανθρώπου και του Κακού. Στην πρώτη κατηγορία βλέπει κανείς το Διαχωρισμό του Φωτός από το Σκοτάδι, τη δημιουργία του ηλίου και του φεγγαριού, το διαχωρισμό του νερού από τη στεριά και τη δημιουργία των ζώων. Σε αυτές τις τοιχογραφίες ο Θεός είναι ο μόνος πρωταγωνιστής. Στη δεύτερη κατηγορία τοιχογραφιών, θαυμάζει κανείς τη δημιουργία του 'Αντρα, της Γυναίκας και την αποπομπή από τον Παράδεισο. Στην Τρίτη κατηγορία, ανήκει η θυσία του Νώε, η Μεγάλη Πλημμύρα και η μέθη του Νώε (ήταν η πρώτη τοιχογραφία που ολοκλήρωσε ο Μιχαήλ 'Αγγελος). Το διάσημο Ignudi (γυμνοί νέοι) που ζωγράφισε ο Μιχαήλ 'Αγγελος σε κάθε γωνία των κεντρικών κασωμάτων σχεδιάστηκαν με βάση κλασσικά αγάλματα και αντιπροσωπεύουν την αποθέωση του ανθρώπινου κορμιού.
 |
| Βατικανό |
Κολοσσαίο | Piazza del Colosseo
Από όλα τα μνημεία στη Ρώμη, το Κολοσσαίο είναι αυτό που συνδέεται με τους περισσότερους θρύλους. Μπορούσε να φιλοξενήσει παραπάνω από 50000 θεατές. Εδώ οι μονομάχοι πραγματοποιούσαν αγώνες μέχρι θανάτου και καταδικασμένοι φυλακισμένοι πολεμούσαν με πεινασμένα λιοντάρια. Αυτό το σημαντικό σύμβολο της Αιώνιας Ρώμης ακόμα εξιτάρει τη φαντασία των επισκεπτών και για αυτό σχηματίζονται ουρές προκειμένου να μπει κανείς μέσα. Η κατασκευή του ξεκίνησε από τον αυτοκράτορα Vepsasian το 72π.Χ. στο μέρος που ο Νέρωνας είχε τα ιδιωτικά του Domus Aurea και ολοκληρώθηκε από το γιο του Τίτο το 80π.Χ. Από εκεί και μετά πραγματοποιόντουσαν οι αγώνες που διαρκούσαν 100 μέρες και νύχτες κατά τους οποίους 5000 ζώα σφαγιάζονταν. Με την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το Κολοσσαίο εγκαταλείφθηκε και καλύφθηκε με τεράστια, εξωτικά φυτά; Σπόροι είχαν μεταφερθεί από τα αγρίμια που εμφανίζονταν κατά καιρούς στην αρένα (π.χ. κροκόδειλοι, αρκούδες, τίγρεις, ελέφαντες και ιπποπόταμοι). Στα χρόνια του Μεσαίωνα έγινε φρούριο όπου έμεναν δύο από τις στρατιωτικές οικογένειες της Ρώμης. Έχει χτυπηθεί πολλές φορές από σεισμούς και σαν αποτέλεσμα έχουν χρησιμοποιηθεί κομμάτια του για τη κατασκευή διαφόρων κτιρίων, όπως για παράδειγμα του Palazzo Venezia. Ακόμα και σήμερα παραμένει ένα εντυπωσιακό κτίριο για να θαυμάσει κανείς.
 |
| Piazza del Colosseo |
Πάνθεον | Piazza della Rotonda
Το Πάνθεον του Μάρκου Αγρίππα είναι ένα από τα πιο όμορφα αρχιτεκτονικά επιτεύγματα και τέλειο δείγμα αρχιτεκτονικής αρμονίας. Χτίστηκε το 27 π.Χ. και επανακατασκευάστηκε από τον αυτοκράτορα Αδριανό το 120 μ.Χ., είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα μνημεία της Ρώμης. Αρχικά υπήρξε ειδωλολατρικός ναός αφιερωμένος σε αρχαίος θεούς και στη συνέχεια μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία. Η τελειότητά του έγκειται στις διαστάσεις του (το ύψος είναι ίσο με τη διάμετρο) και στο ότι η γενικότερη εικόνα του συνδυάζει πολλά διαφορετικά σχήματα και μορφές. Ο μνημειώδης και επιβλητικός θόλος, που υψώνεται πάνω από το κυκλικό κτίσμα, αποτελεί μοναδικό και αρχιτεκτονικό επίτευγμα της εποχής και χρησιμοποιήθηκε ως αρχέτυπο σε όλο τον κόσμο.
 |
| Piazza della Rotonda |
Ρωμαϊκή Αγορά (Roman Forum)
Χτισμένο μέσα σε μία περίοδο 900 χρόνων, η Ρωμαϊκή Αγορά ήταν το εμπορικό, πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο της Αρχαίας Ρώμης. Η σπουδαιότητα της υποχώρησε μαζί με την πτώση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, η περιοχή χρησιμοποιήθηκε για ανατροφή βοειδών. Μαζί με την Αναγέννηση, ήρθε και μία νέα αύρα εκτίμησης οτιδήποτε αρχαίου και κλασσικού και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η Ρωμαϊκή αγορά να αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες. Στην περιοχή έγιναν συστηματικές ανασκαφές κατά το 18ο και 19ο αιώνα και ακόμα και σήμερα συνεχίζονται. Η Ρωμαϊκή αγορά προσεγγίζεται από την πλατεία που ακολουθεί μετά το Κολοσσαίο. Στη Ρωμαϊκή Αγορά μπορείτε επίσης να θαυμάσετε την αψίδα του Σεπτημίου Σιβήρου, το ναό του Κρόνου, την αψίδα του Τίτου και τον οίκο των Εστιάδων.
 |
| Ρωμαϊκή Αγορά (Roman Forum) |
